Nefertum

"Zijn wie je werkelijk bent"

Individuele (opvoed)opstelling

In een gezin hoort iedereen op de juiste plek te staan om zijn eigen ruimte in te nemen en zich goed te voelen. Als daar niet aan wordt voldaan, ontstaan er klachten en ‘probleem’gedrag die in de psychologische bovenlaag niet zichtbaar zijn.

Een individuele opvoedopstelling brengt op een eenvoudige, persoonlijke en zeer effectieve wijze ouders en kinderen op een diepere laag weer in een goede verhouding tot elkaar. Zodat zij zich niet langer gebonden maar verbonden voelen. Het is een nieuwe manier om opvoedkundige vraagstukken te benaderen. Het geeft informatie over het gedrag van ouders en kinderen, de onderlinge relaties in het gezin en over andere opvoedkundige thema’s. Het zorgt ervoor dat ouders (weer) beschikbaar zijn als opvoeder.

In een individuele opvoedopstelling blijft het kind therapievrij en stapt de ouder zelf in het veld waardoor de opstelling een geassocieerde ervaring wordt. Dat wil zeggen dat de ouder een actieve deelnemer is in plaats van dat hij aan de zijlijn staat zoals bij een familieopstelling. Dat zorgt voor een intense ervaring en directe heling.

De informatie waarmee gewerkt wordt, gaat voorbij het denken, er wordt gewerkt met het veld waar de informatie via het innerlijke weten komt en voelbaar is.

Carla over haar opvoedopstelling: ‘In vind het zo bizar dat ik het eigenlijk niet kan geloven’

‘Ik voel me zoveel beter. Heb voor het eerst sinds tijden weer eens lol gehad en gelachen. En mijn zoon is ineens veel meer gaan praten. en het belangrijkste …. hij slaapt veel beter. Zelfs mijn moeder kan hem nu gewoon wegleggen. Dat was voorheen echt niet mogelijk. Mijn ouders zeggen dat ze een totaal ander kind zien. Ik kan het nog steeds amper bevatten dat dit zoveel impact heeft!’

Chenira over haar opvoedopstelling: ‘verbazingwekkend’

‘Ik heb eindelijk de vader die ik zo graag zie voor mijn kinderen. Hij heeft letterlijk zijn plek in het gezin weer ingenomen, is veel meer betrokken. Heel fijn dit en bizar ook omdat hij niet eens bij de opstelling aanwezig was. En bij mijn zoon is eindelijk een soort van rust of bezinning neergedaalt. Het lijkt een ander kind geworden.’

Wanneer een opvoedopstelling

De ervaring leert dat we bij extreem gedrag en extreme emoties in een gezin niet alleen naar de psychologische processen moeten kijken, die zich afspelen bij ouder en kind en die in hun gedrag zichtbaar worden, maar naar de oorzaak, die in de onderlaag zit.

Zo kun je in de bovenlaag (de psychologische processen) bij kinderen onder andere bijvoorbeeld druk of juist teruggetrokken gedrag zien, agressiviteit of onzekerheid. Bij ouders zie je dan bijvoorbeeld boosheid, macht, twijfel of onzekerheid. Dat zijn slechts symptomen van de bovenlaag.

In een opvoedopstelling wordt met name gekeken naar de gebondenheid van gezinsleden in het familiesysteem. De systemische onderlaag zoals dat ook wel genoemd wordt. In deze onderlaag kunnen familieleden door grote gebeurtenissen in het leven ‘verstrikt’ zijn geraakt waardoor ouders en kinderen onbedoeld lasten en patronen hebben overgenomen die niet bij hen behoren. Dit kan soms al van generatie op generatie worden doorgeven.

In grote lijnen kun je zeggen dat er systemisch iets aan de hand is, zodra er zaken aan de orde komen als: extreme emoties bij ouder en/of kind, onbegrijpelijke en extreme gedragingen bij ouder en/of kind, of steeds terugkerende conflicten in het gezin of school. In dat geval is er op de onderlaag iets verstoord geraakt in een systeem.

Dat zie je terug in gedrag, bijvoorbeeld dat:

  • een kind zich bemoeit met de relatie van de ouders;
  • een kind de ouder claimt;
  • een kind dat vaak driftig of extreem boos wordt;
  • een ouder kind dat nog regelmatig in zijn/haar broek poept of plast;
  • ene kind het gevoel heeft dat het er niet bij hoort, zijn plek niet weet te vinden in het gezin;
  • broertjes en zusjes voortdurend met elkaar in gevecht zijn;
  • ouders en kinderen ruzie maken;
  • een ouder geraakt wordt door het gedrag van het kind en daardoor bijzonder geëmotioneerd raakt;
  • een ouder buiten proportie kwaad wordt op het kind;
  • een ouder die het moeilijk vindt om grenzen aan te houden;
  • een ouder ervaart dat iets de relatie met het kind bemoeilijkt, maar kan er de vinger niet opleggen;
  • een ouder zich overvraagd voelt als opvoeder;
  • een ouder overbezorgd is;
  • een ouder zich te verantwoordelijk voelt;
  • een ouder sterk controlerend is;
  • een ouder erg afwezig is;
  • er geen natuurlijk respect is tussen ouder en kind.

Uitgangspunt van een opvoedopstelling

Het belangrijkste uitgangspunt bij een opvoedopstelling is dat ouders en kinderen in de basis altijd in liefde verbonden zijn met elkaar, wat er ook is gebeurd. Op deze laag van de ziel is het altijd goed.

Als deze liefdesstroom ononderbroken stroomt van generatie op generatie, dan kunnen ouders oneindig putten uit de liefdesbron in het systeem achter zich. En zij kunnen dan op hun beurt deze liefde eindeloos en moeiteloos weer doorgeven aan hun kinderen. Een opvoedopstelling herstelt de onderbroken liefdeslijn als verstikkingen worden opgelost. Onroerend en versterkend om mee te maken. Gevolg is dat kinderen zich weer gezien en erkend voelen als zij deze stroom van liefde ontvangen.

Systeemwerk

De oorsprong van een opvoedvraagstuk bindt zich niet altijd in het familiesysteem. we maken ook deel uit van andere systemen. Daarnaast dragen we allemaal ons eigen lot en hebben we onze eigen ervaringen. In een opstelling kunnen ook elementen van een vraagstuk worden opgesteld om de onderliggende dynamiek te bekijken en op te lossen. Zo kunnen bijvoorbeeld ook de school of broekplassen worden als thema worden opgesteld.

Bij het opstellen bekijken we een aantal dynamieken. Het gaat daarbij niet om de inhoud van verhalen en gebeurtenissen, of om psychologische zaken hoe iemand als persoon was, maar om de juiste plaatsing. Plaatsing van het lot bij de persoon bij wie het behoort, het erkennen van de juiste plek van een ieder, het doorgeven van liefde van ouders aan hun kinderen, het geven en ontvangen in balans tussen anderen. Dit alles in het belang van het gehele systeem waar wij onderdeel van zien.

Binnen een familiegeneratie zijn we ten diepste verbonden met alle personen binnen de familielijn en daarmee ook met het (familie)lot. Daarnaast is er die sterke voelbare stroom van liefde die van generatie op generatie wordt doorgegeven. Het primaire familiesysteem geeft een fundamenteel en essentieel gevoel van bestaansrecht.

Gebeurtenissen kunnen we niet veranderen, wel kunnen we er met andere ogen naar kijken waardoor de herinnering anders wordt. En we onze blik van het verleden naar de toekomst kunnen richten. Het alsnog mogen doorvoelen van verdriet dat er toen was, reinigt in het hier en nu. Energetisch kunnen we dan loslaten wat niet (meer) bij ons hoort.

Contact

Bron van deze tekst: ‘Individuele opvoedopstellingen – ene praktische handleiding voor professionals en bewuste ouders’ van Marianne Langemeijer